Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και κάθε φορολογούμενος με ηλεκτρονικές συναλλαγές μπαίνουν στο μικροσκόπιο της νέας τεχνητής νοημοσύνης της ΑΑΔΕ. Σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο της Αρχης, η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα γίνεται πλέον με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης, μέσα από τη συνδυασμένη αξιοποίηση των ηλεκτρονικών πλατφορμών myDATA, της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, του ηλεκτρονικού δελτίου αποστολής, του ΕΛΕΓΧΟΣlive και της διασύνδεσης POS-ταμειακών, «με χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης στους φορολογικούς ελέγχους».
Το έργο, που ολοκληρώνεται μέσα στο προσεχές διάστημα και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης ονομάζεται «Enterprise Business Intelligence & Data Analytics» και αποτελεί τη βάση του νέου ψηφιακού οικοσυστήματος TAXIS 2.0. Μέσω προηγμένων αλγορίθμων ανάλυσης δεδομένων, data mining και μοντέλων πρόβλεψης κινδύνου, το σύστημα δημιουργεί προφίλ ρίσκου για κάθε επιχείρηση και επαγγελματία, εντοπίζοντας αυτόματα αποκλίσεις μεταξύ δηλωμένων και πραγματικών στοιχείων.
Οι διασταυρώσεις γίνονται μέσα από ενιαίο data lake, που παρακολουθεί τα γεγονότα σε ζωντανό χρόνο και τροφοδοτεί ένα ψηφιακό «δωμάτιο επιχειρησιακής νοημοσύνης», όπου οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ βλέπουν τις ροές εσόδων και τους κινδύνους φοροδιαφυγής ανά κλάδο και περιοχή.
Πρακτικά δηλαδή, μέσα από το σύστημα αυτό θα διασταυρώνονται αυτόματα δεδομένα από POS, ηλεκτρονικά τιμολόγια, myDATA, δηλώσεις ΦΠΑ, τραπεζικές κινήσεις και ηλεκτρονικά δελτία αποστολής, δημιουργώντας προφίλ ρίσκου για κάθε επιχείρηση ή επαγγελματία. Με άλλα λόγια, η επιλογή των ελέγχων θα γίνεται πλέον όχι με βάση τις καταγγελίες ή τις τύχες, αλλά με αλγοριθμικά κριτήρια που «βλέπουν» αποκλίσεις, ασυνήθιστες συναλλαγές ή μη φυσιολογικές δηλώσεις. Τα δεδομένα θα τροφοδοτούν και το νέο «ψηφιακό δωμάτιο επιχειρησιακής νοημοσύνης» (BI Room), απ’ όπου θα παρακολουθούνται σε πραγματικό χρόνο οι ροές εσόδων, οι φορολογικοί κίνδυνοι ανά κλάδο, ακόμη και οι γεωγραφικές εστίες φοροδιαφυγής.
Το νέο εργαλείο θα συνδυαστεί με το αναβαθμισμένο ΕΛΕΓΧΟΣlive, την ηλεκτρονική τιμολόγηση και τη διασύνδεση POS-ταμειακών, ώστε κάθε απόδειξη να διασταυρώνεται αυτομάτως με το δηλωθέν εισόδημα. Η ΑΑΔΕ εκτιμά ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα των ελέγχων κατά 30-40%, μειώνοντας ταυτόχρονα τον χρόνο ανταπόκρισης και τα φαινόμενα ανθρώπινου λάθους.
Τα αποτελέσματα από την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης στους ελέγχους και τις διασταυρώσεις της ΑΑΔΕ έχουν φέρει ευρήματα που πραγματικά «βγάζουν μάτι». Ειδικός αλγόριθμος της ΑΑΔΕ, σε συνδυασμό με το myDATA, εντόπισε δίκτυο 8.300 εικονικών τιμολογίων αξίας 138 εκατ. ευρώ σε 13 διαφορετικούς κλάδους, με υποθέσεις που ξεκινούσαν από «φουσκωμένες» παροχές υπηρεσιών έως τριγωνικές συναλλαγές. Ένας άλλος αλγόριθμος αποκάλυψε κύκλωμα εικονικών τιμολογίων ύψους 50 εκατ. ευρώ σε τέσσερις επιχειρήσεις που παρήγαγαν ψεύτικα στοιχεία για συμψηφισμό ΦΠΑ, ενώ στον πρωτογενή τομέα εντοπίστηκαν 350 εικονικά τιμολόγια σε εμπορία ζωοτροφών, όπου οι ροές προϊόντων δεν ταίριαζαν με τα δηλωθέντα.
